O proxecto deseñado pola Coordinadora para o Estudo dos Mamíferos Mariños CEMMA foi finalista da convocatoria 'Santander for the seas' 2022.
Este proxecto está entre os tres elixidos para financiar a segunda edición do programa 'Santander for the Seas' da Fundación Banco Santander para a protección de mares e océanos.
O proxecto, que a CEMMA comezou a deseñar xunto co GTOA Grupo de Traballo Orca Atlántica en 2020 como resultado das interaccións das candorcas cos veleiros, ten como obxectivo crear ferramentas de divulgación e educación ambiental que promovan a información sobre a especie, a permeabilización do seu interese ambiental e, en definitiva, contribuír á súa conservación.
A candorca
A candorca (Orcinus orca) é unha especie de ápice e depredador mariño cosmopolita. A subpoboación que habita na Península Ibérica está relacionada coas que habitan as augas de Canarias, e ambas están illadas xeneticamente das poboacións que habitan as augas de Noruega e Islandia. Durante a primavera e o verán, esta subpoboación ibérica aliméntase principalmente de atún vermello (Thunnus thynnus) no Estrecho de Giblartar. Falamos dun pequeno núcleo poboacional, formado por menos de 50 exemplares adultos, agrupados en 5 núcleos familiares, que presentan diversas ameazas para a súa conservación, como a interacción coa pesca, a escaseza de recursos alimentarios e unha reducida taxa de natalidade e supervivencia. Desde 2020, as orcas ibéricas están implicadas nun novo comportamento, completamente descoñecido para a comunidade científica, e do que non hai constancia en ningún outro lugar do planeta. Trátase dunha serie de interaccións con barcos, principalmente veleiros, que implican contacto físico cos barcos. En determinadas ocasións houbo importantes danos, polo que as embarcacións quedaron descontroladas e tiveron que ser rescatadas para ser remolcadas a porto. Neste tempo xa faleceron dous exemplares, aínda por causas descoñecidas, pero isto non ocorrera con tanta frecuencia en anos anteriores. Ata finais de 2021 rexistráronse un total de 239 interaccións, o que preocupa tanto aos mariñeiros como á comunidade científica. O tratamento dalgúns medios, e a transmisión de información inexacta, xeraron certa alarma social entre os usuarios do mar (deportes acuáticos, pescadores...) e entre a sociedade en xeral, chegando a repercutir moi negativamente tanto na percepción da especie. e na proxección social cara á súa conservación. Por iso baixo o principio de que só se conserva o que se ama e só se ama o que se coñece, tentamos achegar información para contribuír á conservación da especie.
Estas candorcas que interactuaban cos barcos eran chamadas coloquialmente "GLADIS", que provén do termo "gladiadores", en homenaxe ao nome científico que o naturalista francés Pierre Joseph Bonnaterre (1752 - 1804) deu á especie en 1789: Orca gladiador, dentro da súa proposta de clasificación sistemática dos cetáceos.
O proxecto
Dentro desta proposta de proxecto, decidiuse manter o termo AMISTAD, para levar a cabo unha serie de actuacións dirixidas a esta subpoboación de orcas, que constitúen un exemplo da loita pola supervivencia e a conservación, xogando coas palabras entre amizade e barco, para tratar de reducir a tensión con este sector. Ademais de materiais útiles para as redes sociais da RRSS, como páxina web, vídeos, textos e imaxes, desenvolverase o deseño de materiais divulgativos de ampla difusión e o seu uso nos obradoiros que se realizarán para as distintas idades do público. Contará con materiais ilustrados por debuxantes: Pepe Carreiro, con Os Bolechas, Manel Cráneo co personaxe da detective ambiental Carmela Orzán ou a revista naturalista SALSEIRO, deseñada por Tokio. Este conxunto de materiais servirá para os obradoiros que se celebrarán por todo o país dende Gibraltar ata Hondarribia.
Komentarze